Σεισμός στην Τουρκία: Ανησυχία για το ρήγμα της βόρειας Ανατολίας -Η «κατασκευαστική αμνηστία» ευθύνεται για την καταστροφή

Σοκάρουν οι εικόνες καταστροφής μετά τον σεισμό στην Τουρκία, την ώρα που οι νεκροί διαρκώς αυξάνονται. 

Οφόβος για κατακόρυφη αύξηση των νεκρών σε Τουρκία και Συρία όσο περνούν οι μέρες γίνεται όλο και πιο έντονος, την ώρα που τραγική κατάληξη είχαν οι έρευνες για το ζευγάρι Ελλήνων που βρέθηκαν αγκαλιασμένοι κάτω από το κρεβάτι του σπιτιού τους στην πολυκατοικία που κατέρρευσε.

Συνολικά οι νεκροί ξεπερνούν τις 23.000, ενώ μεγάλη κουβέντα έχει ξεκινήσει στην Τουρκία για το γεγονός της κατάρρευσης τόσων κτιρίων και το κατά πόσο έχουν τηρηθεί τα αντισεισμικά μέτρα στην ανέγερσή τους.

Οι επιστήμονες περιέγραψαν τις δονήσεις των 7,8 και και 7, 6 Ρίχτερ σε Τουρκία και Συρία, ισοδύναμες με 130 ατομικές βόμβες. Ο εντοπισμός του ρήγματος δείχνει τη γη να έχει κοπεί στα δύο. Το τεράστιο ρήγμα, μήκους 500 χιλιομέτρων, μετακινεί την αραβική πλάκα προς το Βορρά και σπρώχνει την πλάκα της Ανατολίας προς τα δυτικά. Κατά μήκος του ρήγματος, που εκτείνεται σε εκατοντάδες χιλιόμετρα, καταστράφηκαν κατοικημένες περιοχές, δρόμοι και χωράφια.

«Είχε συγκεντρωθεί ενέργεια στο σημείο εδώ και δεκαετίες και έφτασε να μην μπορεί να τη συγκρατήσει άλλο και να σπάσει», δήλωσε χαρακτηριστικά ο καθηγητής Κάρλο Ντολιόνι, επικεφαλής του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου της Ιταλίας.

Η διάρκεια του σεισμού ήταν 75 δευτερόλεπτα, αλλά η δόνηση κράτησε μάλλον περισσότερο, γιατί το έδαφος αντιδρούσε ακόμη σε αυτήν την πρώτη ρήξη, ανέφερε σεισμολόγος στο Anadolu. Από τις ισχυρότατες αυτές σεισμικές δονήσεις η τουρκική γη μετατοπίστηκε κατά 3 μέτρα προς τα δυτικά.

Το «παραθυράκι» της κατασκευαστικής αμνηστίας

Συνδυαστικά με την πρωτοφανή ισχύ των δονήσεων, το εύρος της καταστροφής στην Τουρκία οφείλεται και σε έναν ακόμη παράγοντα, αυτόν της πλημμελούς τήρησης του αντισεισμικού κανονισμού στην ανέγερση των κτιρίων. 

Σύμφωνα με την ΕΡΤ το πρόβλημα ξεκινάει όταν δεν τηρείται αυτός ο κανονισμός και υπάρχει το «παραθυράκι» της αποκαλούμενης κατασκευαστικής αμνηστίας. Απαλλάσσονται δηλαδή οι κατασκευαστές από τις υποχρεώσεις και από την τήρηση του κανονισμού, έναντι ενός προκαθορισμένου προστίμου.

Ο επικεφαλής του Επιμελητηρίου Μηχανικών, Αρχιτεκτόνων και Πολεοδόμων της Κωνσταντινούπολης αναφέρει ότι στις πληγείσες περιοχές, έχει χορηγηθεί αυτή η αμνηστία σε 75.000 κτίρια. Τουρκική έρευνα το 2020, που επικαλείται το BBC, αναφέρει ότι στην περιοχή της Σμύρνης τέτοια αμνηστία έχει χορηγηθεί σε 672.000 κτίρια.

Αντιόχεια: Εικόνες σοκ από το πριν και το μετά

Παράλληλα, οι εικόνες που μεταδίδονται στα διεθνή ΜΜΕ από την Αντιόχεια προκαλούν σοκ. Η Αντιόχεια που βρίσκεται στην επαρχία του Χάταϊ, ισοπεδώθηκε κυριολεκτικά από τους μεγάλους σεισμούς στην Τουρκία, με αποτέλεσμα - πέραν των εκατοντάδων θυμάτων - να βρεθούν άστεγοι οι πολίτες της. 

Πολλοί από τους επιζώντες που έμεναν στην περιοχή του Χάταϊ είναι χωρίς στέγη, ηλεκτρισμό, τρεχούμενο νερό, θέρμανση ή καύσιμα, με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας να προειδοποιεί πως ο κίνδυνος ανθρωπιστικής κρίσης, είναι παραπάνω από ορατός.

Hatay Antakya son durumu… ?? pic.twitter.com/X0lg9LZpuD

— Tarihten Kareler (@tarihtenkare) February 9, 2023

Τρομάζει το ρήγμα της βόρειας Ανατολίας 

Στο μεταξύ, το ρήγμα της βόρειας Ανατολίας προκαλεί μεγάλη ανησυχία στους ειδικούς. Οι Έλληνες επιστήμονες που βρέθηκαν στην περιοχή του σεισμού σοκαρίστηκαν από το μέγεθος της καταστροφής. Τίποτα δεν έμεινε όρθιο. Αφανίστηκαν ολόκληρες πόλεις και οι εκτιμήσεις για τον τελικό απολογισμό των νεκρών είναι εφιαλτικές.

Η πλάκα της Ανατολίας ολίσθησε, σύμφωνα με τους επιστήμονες, προς τα δυτικά κατά περίπου τρία μέτρα. Η γη άνοιξε, ενώ το ρήγμα διαπέρασε ακόμη και τη σιδηροδρομική γραμμή.

«Τινάχτηκαν τα κτίρια στον αέρα, σαν τους είχαμε βάλει από κάτω δυναμίτες. Κούναγε συνέχεια και εξάντλησε τη δυνατότητα απορρόφησης της ενέργειας της κατασκευής, η οποία ούτως ή άλλως δεν ήταν τόσο ικανή ή τόσο καλή. Όμως αυτός ο ίδιος ο σεισμός ήταν εξαιρετικά μεγάλος, διήρκεσε κατά ενάμισι λεπτό», δήλωσε ο καθηγητής Αντισεισμικής Προστασίας, Παναγιώτης Καρύδης στο Mega. 

Τα κτίρια στις τουρκικές πόλεις κατά μήκος του ρήγματος δέχθηκαν απίστευτη ενέργεια, με αποτέλεσμα ολόκληρες περιοχές να ισοπεδωθούν μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα. 

«Δεν θα μπορούσαν σε καμία περίπτωση να δράσουν σε όλα αυτά τα μέτωπα. Ήταν χιλιάδες τα μέτωπα και όσοι σωθήκανε, σωθήκανε από τους περίοικους, δηλαδή από τις γειτονιές, απ' αυτούς που μπόρεσαν και ξεπέρασαν το σοκ της δόνησης και βοήθησαν άλλους ανθρώπους», δήλωσε ο Ευθύμης Λέκκας.