Τι σημαίνει η κατάσταση εκτάκτου ανάγκης για την Ουκρανία - Φόβοι για ευρύτερη σύρραξη - Μπαράζ κυρώσεων κατά της Ρωσίας

Οξύνεται η κατάσταση στη ρωσο-ουκρανική κρίση, με το συμβούλιο εθνικής ασφάλειας της Ουκρανίας να ζητεί σήμερα να κηρυχθεί σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης η χώρα. 

Τι σημαίνει όμως πρακτικά αυτό; Όπως μεταδίδει το BBC, η κατάσταση εκτάκτου ανάγκης δεν συνιστά στρατιωτικό νόμο, ο οποίος επίσης μπορεί να επιβληθεί στην Ουκρανία, σε περίπτωση περαιτέρω εισβολής. Η «κατάσταση εκτάκτου ανάγκης» δεν θα γίνει αισθητή από τους πολίτες της, ωστόσο θα δώσει τη δυνατότητα στις ουκρανικές αρχές να θωρακίσουν τον πληθυσμό και το κράτος σε περίπτωση ρωσικής εισβολής. Την ίδια ώρα, οι πρώτες προετοιμασίες βρίσκονται σε εξέλιξη, καθώς ήδη από χθες ο Ζελένσκι ανακοίνωσε μερική επιστράτευση, αρχίζοντας να επιστρατεύει εφέδρους ηλικίας 18-60 ετών.

Παράλληλα, στο μέτωπο, ο στρατός και οι αυτονομιστές συνέχιζαν χθες τις ανταλλαγές πυρών. Ένας Ουκρανός στρατιώτης σκοτώθηκε και άλλοι έξι τραυματίστηκαν χθες σε πλήγματα των αυτονομιστών, ανακοίνωσε ο στρατός. Το Κίεβο αρνείται ότι επιδίδεται σε επιθετικές ενέργειες, αντίθετα με όσα λέει η Μόσχα, διατείνεται ότι η Ρωσία διασπείρει ψευδείς ειδήσεις για να δικαιολογήσει την επέμβασή της.

Παράλληλα, ο φόβος ότι επίκειται στρατιωτική κλιμάκωση στην Ουκρανία, προ των πυλών της οποίας είναι ανεπτυγμένοι 150.000 Ρώσοι στρατιωτικοί σύμφωνα με την Ουάσιγκτον, έχει φθάσει σε επίπεδο παροξυσμού αφότου ο Βλαντίμιρ Πούτιν αναγνώρισε τη Δευτέρα ως ανεξάρτητες κρατικές οντότητες τις αυτοανακηρυγμένες Λαϊκές Δημοκρατίες του Λουγκάνσκ και του Ντανιέτσκ, στην ανατολική Ουκρανία, που βρίσκονται εν μέρει στα χέρια φιλορώσων αυτονομιστών.

Ο Ρώσος πρόεδρος ετοιμάζει «δικαιολογίες για να πάει πολύ πιο μακριά», προειδοποίησε ο Τζο Μπάιντεν, 24 ώρες μετά την ανακοίνωση της κρίσιμης απόφασης του ομολόγου του. «Υπάρχει ακόμα χρόνος για να αποφευχθεί το χειρότερο», πρόσθεσε. Από την άλλη όμως διαβεβαίωσε ότι είναι διατεθειμένος να βρει «διπλωματικές λύσεις» με τους Δυτικούς για την αποκλιμάκωση της κρίσης γύρω από την Ουκρανία, όμως επέμεινε ότι τα συμφέροντα και η ασφάλεια της χώρας του είναι «αδιαπραγμάτευτα».

Στη Μόσχα, ο υφυπουργός Άμυνας Νικολάι Πανκόφ ανέγνωσε ενώπιον της Γερουσίας το αίτημα του Ρώσου προέδρου να αναπτυχθούν στρατεύματα στο Ντανιέτσκ και στο Λουγκάνσκ, εξαιτίας του ότι ο στρατός της Ουκρανίας έχει αναπτύξει «60.000 άνδρες και τεθωρακισμένα» και είναι έτοιμος να εξαπολύσει επίθεση.

Το NATO αναμένει «μείζονα επίθεση» της Ρωσίας στην Ουκρανία, προειδοποίησε ο Γενικός Γραμματέας του, ο Γενς Στόλτενμπεργκ.

Χωρίς να περιμένουν, οι δυτικές χώρες ανακοίνωσαν τις πρώτες κυρώσεις, αντιδρώντας στην αναγνώριση των αυτονομιστών με τους οποίους πολεμά ο ουκρανικός στρατός εδώ και οκτώ χρόνια. Η σύρραξη αυτή έχει στοιχίσει τη ζωή σε πάνω από 14.000 ανθρώπους, σύμφωνα με το Κίεβο.

Επιπλέον, το Βερολίνο, «πάγωσε» το γιγαντιαίο έργο του αγωγού μεταφοράς φυσικού αερίου Nord Stream 2, που θα μετέφερε ακόμα περισσότερο ρωσικό αέριο στην Ουκρανία.

Οι ευρωπαϊκές κυρώσεις εις βάρος της Μόσχας θα τεθούν σε ισχύ σήμερα

Ενας πρώτος γύρος περιορισμένων κυρώσεων της ΕΕ εις βάρος της Ρωσίας θα τεθεί σε ισχύ σήμερα, σύμφωνα με έναν ευρωπαίο διπλωμάτη, και οι κυρώσεις αυτές θα αφορούν περισσότερους πολιτικούς, ενώ θα απαγορεύουν τις εμπορικές σχέσεις μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ενωσης και των δύο αποσχισθεισών περιοχών στην ανατολική Ουκρανία.

Η ΕΕ επέλεξε να μην επιβάλει κυρώσεις εις βάρος του ίδιου του ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν, αλλά αντίθετα να παγώσει τυχόν περιουσιακά στοιχεία που έχουν οι βουλευτές της ρωσικής κάτω βουλής, οι οποίοι υπερψήφισαν την αναγνώριση των δύο αυτών περιοχών, και να τους απαγορεύσει να ταξιδεύουν στις χώρες μέλη του μπλοκ.

Τράπεζες που εμπλέκονται στη χρηματοδότηση αυτονομιστικών ενεργειών στην ανατολική Ουκρανία επίσης θα μπουν στο στόχαστρο των κυρώσεων και οι δύο αποσχισθείσες περιοχές θα εξαιρεθούν από την συμφωνία ελευθέρου εμπορίου μεταξύ της ΕΕ και της Ουκρανίας.

Οι κυρώσεις, οι οποίες χθες, Τετάρτη, εγκρίθηκαν επί της αρχής από τους ΥΠΕΞ και επικυρώθηκαν από τους πρεσβευτές σήμερα το πρωί, χρειάζεται ακόμη να λάβουν επίσημη έγκριση από τους υπουργούς Εξωτερικών.

Αυτό συνήθως είναι μια τυπική διαδικασία και οι κυρώσεις θα τεθούν σε ισχύ μόλις δημοσιευθούν στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ, κάτι που αναμένεται να γίνει αργότερα σήμερα.

Η Βρετανία θα προσφέρει περαιτέρω στρατιωτική στήριξη στην Ουκρανία, συμπεριλαμβανομένων και θανατηφόρων αμυντικών όπλων, δήλωσε ο πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον.

«Υπό το φως της ολοένα και πιο απειλητικής συμπεριφοράς από τη Ρωσία και σύμφωνα με την προηγούμενη στήριξή μας, το Ηνωμένο Βασίλειο σύντομα θα παράσχει ένα περαιτέρω πακέτο στρατιωτικής στήριξης προς την Ουκρανία. Αυτό θα περιλαμβάνει 'θανατηφόρα' βοήθεια με τη μορφή αμυντικών όπλων και 'μη θανατηφόρα' βοήθεια», δήλωσε ο Τζόνσον στο Κοινοβούλιο.

Παράλληλα, ο Τζόνσον αρνήθηκε ότι το Συντηρητικό του κόμμα έλαβε δωρεές από Ρώσους ολιγάρχες, λέγοντας ότι όλοι όσοι χρηματοδότησαν το κυβερνών κόμμα είναι καταγεγραμμένοι στη Βρετανία.

Το Συντηρητικό κόμμα έχει λάβει κεφάλαια από ορισμένους δωρητές που έχουν αποκτήσει μεγάλο μέρος του πλούτου τους στη Ρωσία, σύμφωνα με στοιχεία που καταγράφηκαν από την Εκλογική Επιτροπή.

Ερωτηθείς εάν δεσμεύεται να εγκαταλείψει δωρεές από Ρώσους ολιγάρχες, ο Τζόνσον δήλωσε στο Κοινοβούλιο: «Νομίζω ότι είναι πολύ σημαντικό… να καταλάβουμε ότι δεν λαμβάνουμε χρήματα από Ρώσους ολιγάρχες… λαμβάνουμε χρήματα από ανθρώπους που είναι καταγεγραμμένοι να ψηφίσουν, στο βρετανικό μητρώο συμφερόντων».

Ο Τζόνσον είπε επίσης ότι ο βρετανικός ρυθμιστικός φορέας για τα μέσα ενημέρωσης εκλήθη να επανεξετάσει την άδεια μετάδοσης του ρωσικού ειδησεογραφικού δικτύου RT μετά την απόφαση της Μόσχας να αναγνωρίσει και να δώσει εντολή για την ανάπτυξη στρατευμάτων σε περιοχές αυτονομιστών στην ανατολική Ουκρανία.

Ερωτηθείς στο Κοινοβούλιο για το εάν θα ζητήσει από τη ρυθμιστική αρχή Ofcom να επανεξετάσει την άδεια του RT, ο Τζόνσον δήλωσε πως εκτιμά ότι η αρμόδια υπουργός για τον Πολιτισμό, τα ΜΜΕ και τα Αθλήματα «έχει ήδη ζητήσει από την Ofcom να επανεξετάσει το θέμα αυτό».

«Αλλά αυτό που θα πω… είναι ότι ζούμε σε μια δημοκρατία», πρόσθεσε ο Τζόνσον. «Ζούμε σε μια δημοκρατία που πιστεύει στην ελευθερία λόγου. Και νομίζω ότι είναι σημαντικό να αφήσουμε την Ofcom παρά τους πολιτικούς να αποφασίσουν ποιους οργανισμούς μέσων ενημέρωσης θα απαγορεύσουν, αυτό είναι που κάνει η Ρωσία».

Η εφημερίδα Times ανέφερε σήμερα ότι η Βρετανίδα υπουργός Πολιτισμού έχει ζητήσει από την Ofcom να λάβει δράση απέναντι στο ρωσικό τηλεοπτικό δίκτυο RT καθώς υπάρχουν ανησυχίες ότι μπορεί να διασπείρει παραπληροφόρηση.

«Ανησυχώ ότι δίκτυα όπως το RT, τα οποία η Ofcom έχει βρει ότι έχουν κατ’ επανάληψη παραβιάσει τον Ραδιοτηλεοπτικό Κώδικα στο παρελθόν, θα επιδιώξουν επίσης να μεταδώσουν επιζήμια παραπληροφόρηση για την εν εξελίξει κρίση στην Ουκρανία», ανέφερε η υπουργός Πολιτισμού Ναντίν Ντόρις σε επιστολή προς την Ofcom, αντίγραφο της οποίας αναρτήθηκε στο Διαδίκτυο.

Ο ηγέτης των αυτονομιστών του Ντονέτσκ λέει πως θέλει συνομιλίες με την Ουκρανία

Ο υποστηριζόμενος από τη Ρωσία ηγέτης της αποσχισθείσας περιοχής Ντονέτσκ δήλωσε σήμερα πως θέλει να διευθετήσει ειρηνικά τα σύνορά της με την Ουκρανία αλλά επιφυλάχθηκε του δικαιώματος να ζητήσει τη βοήθεια της Ρωσίας.

Ο Ντενίς Πουσίλιν, που ηγείται της αυτοανακηρυχθείσας Λαϊκής Δημοκρατίας του Ντονέτσκ που αναγνωρίστηκε από τη Ρωσία αυτή την εβδομάδα, δήλωσε πως τάσσεται υπέρ του διαλόγου με την Ουκρανία κατά πρώτο λόγο.

Είπε όμως σε συνέντευξη Τύπου πως η κατάσταση στη μακρόχρονη σύγκρουσή τους έχει γίνει κρίσιμη και οι αυτονομιστές θα κερδίσουν με υποστήριξη από τη «μεγάλη Ρωσία».

Η αναγνώριση από τη Ρωσία της ανεξαρτησίας του Ντονέτσκ και της γειτονικής αυτοανακηρυχθείσας Λαϊκής Δημοκρατίας του Λουχάνσκ χαρακτηρίζεται παράνομη από δυτικές χώρες που επέβαλαν νέες κυρώσεις εναντίον της Μόσχας.

«Η επιθετικότητα από την ουκρανική πλευρά αυξάνεται», είπε ο Πουσίλιν, κατηγορώντας το Κίεβο ότι στήνει «προκλήσεις» και προκαλεί απώλειες αμάχων.

Η Ουκρανία απορρίπτει τις κατηγορίες των αυτονομιστών ότι τροφοδοτεί τη σύγκρουση με σκοπό να ανακτήσει με τη βία την περιοχή τους.

Ο Πουσίλιν είπε πως η απομάκρυνση των γυναικών και των παιδιών που ξεκίνησε την περασμένη εβδομάδα ήταν απαραίτητη ώστε να μπορέσει ο στρατός των αυτονομιστών να επικεντρωθεί στην προάσπιση των συνόρων της περιοχής τους.

«Η κινητοποίηση αυξάνεται, το βλέπουμε αυτό. Τόσο οι πρώην πολιτοφύλακες όσο και οι συνηθισμένοι άνδρες που δεν μπορούν να κάνουν στην άκρη όταν αποφασίζεται η μοίρα του Ντονμπάς», είπε.

Μιλώντας δίπλα στον Πουσίλιν, ο Αντρέι Τουρτσάκ, υψηλόβαθμο στέλεχος του κυβερνώντος κόμματος στη Ρωσία, είπε πως καμία δύναμη στον κόσμο δεν μπορεί να αλλάξει το νομικό αποτέλεσμα της αναγνώρισης από τη Ρωσία.

Ο Τουρτσάκ είπε πως δεν είναι πιθανό να καταστεί δυνατό να επιτευχθεί οποιαδήποτε συμφωνία με την παρούσα ουκρανική κυβέρνηση. Είπε στον Πουσίλιν πως η Ρωσία δεν θα εγκαταλείψει τον λαό της.

Ο Τουρτσάκ είπε πως ο ρωσικός στρατός δεν θα εισέλθει στις δύο αυτοανακηρυχθείσες περιοχές της Ουκρανίας παρά μόνο αν του ζητηθεί να το κάνει από τους αυτονομιστές ηγέτες εκεί.

Ο Τουρτσάκ είπε πως οποιαδήποτε ανάπτυξη του ρωσικού στρατού θα είναι «ειρηνευτικής φύσης».

Ο Τουρτσάκ και ο Ντενίς Πουσίλιν δήλωσαν στους δημοσιογράφους πως ο ρωσικός στρατός δεν έχει ακόμη παρουσία στις υποστηριζόμενες από τη Ρωσία περιοχές των αυτονομιστών, παρά τις κατηγορίες της Δύσης πως η Μόσχα έχει συγκαλυμμένη στρατιωτική παρουσία εκεί επί χρόνια.

Αυτόπτης μάρτυρας του Reuters είδε σειρές στρατιωτικών οχημάτων περιλαμβανομένων αρμάτων μάχης νωρίς χθες, Τρίτη, στα περίχωρα του Ντονέτσκ, πρωτεύουσας μίας από τις δύο αυτοανακηρυχθείσες περιοχές, μετά την αναγνώριση της ανεξαρτησίας τους από τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν.

Ρεπόρτερ του Reuters είδε περίπου πέντε άρματα μάχης σε σειρά στην άκρη της πόλης και άλλα δύο σε άλλο σημείο της πόλης. Κανένα διακριτικό δεν ήταν εμφανές.

Ο Πουσίλιν είπε στους δημοσιογράφους πως οι αυτονομιστικές δυνάμεις στο Ντονμπάς δεν βρίσκονται στο σημείο να προσπαθούν να διευρύνουν το έδαφός τους και θα προτιμούσαν να επιλύσουν οποιαδήποτε θέματα οριοθέτησης των συνόρων με την Ουκρανία ειρηνικά.